Trong khuôn khổ Hội nghị Nghiên cứu khoa học sinh viên Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An năm 2025, nhiều đề tài đã thể hiện tính sáng tạo, tinh thần học thuật nghiêm túc và sự gắn kết thực tiễn của sinh viên các khoa, ngành. Trong số đó, nổi bật là nhóm sinh viên đạt Giải Nhì, đến từ ngành Quản trị kinh doanh.
Nhóm gồm ba thành viên: Huỳnh Hữu Thắng (CNĐT), Nguyễn Thị Hoa và Tô Thị Thanh Thảo, dưới sự hướng dẫn tận tình của Thạc sĩ Trần Thị Mỹ Tiên. Hôm nay, chúng ta hãy cùng gặp gỡ ba bạn sinh viên tài năng này để lắng nghe những chia sẻ về quá trình nghiên cứu, những khó khăn, nỗ lực và bài học mà nhóm đã tích lũy được trong hành trình thực hiện đề tài của mình.
Câu 1: Đề tài nghiên cứu của nhóm hướng đến giải quyết vấn đề thực tiễn nào trong học tập hoặc đời sống ?
Cụ thể, đề tài này hướng đến giải quyết vấn đề làm thế nào để sinh viên Khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế có thể tận dụng hiệu quả công nghệ AI (ChatGPT) nhằm nâng cao chất lượng học tập và năng lực cạnh tranh nghề nghiệp, đồng thời giảm thiểu rủi ro lạm dụng và gian lận học thuật.
Trong bối cảnh công nghệ AI đang bùng nổ, sinh viên đứng trước hai luồng thách thức lớn. Thứ nhất là cơ hội: làm sao để biến ChatGPT thành một trợ lý thông minh hỗ trợ phân tích dữ liệu thị trường quốc tế, soạn thảo email thương mại, hay luyện tập kỹ năng ngoại ngữ chuyên ngành một cách hiệu quả nhất. Thứ hai là rủi ro: chúng em nhận thấy có xu hướng sinh viên có thể phụ thuộc quá mức vào công cụ này, dẫn đến suy giảm kỹ năng tư duy phản biện, khả năng viết lách độc lập và thậm chí là vi phạm đạo đức học thuật.
Nghiên cứu của chúng em sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về thực trạng sử dụng, từ đó đưa ra những kiến nghị thực tiễn cho Khoa và Nhà trường về việc điều chỉnh phương pháp giảng dạy, đánh giá, cũng như đề xuất một khung quy tắc sử dụng AI rõ ràng để đảm bảo sinh viên KT&KDQT có thể trở thành những công dân số có đạo đức và năng lực cao, sẵn sàng hội nhập quốc tế.
Câu 2: Trong quá trình thực hiện, nhóm đã kết hợp giữa lý thuyết học trên giảng đường và thực tiễn thực tập hoặc khảo sát ra sao ?
Trong quá trình thực hiện đề tài, chúng em đã cố gắng kết hợp chặt chẽ giữa lý thuyết học được trên giảng đường và thực tiễn khảo sát để đảm bảo tính khoa học và ứng dụng.
Trước tiên, chúng em đã sử dụng các lý thuyết nền tảng học từ các môn như Nghiên cứu Khoa học, Kinh tế lượng và Tâm lý học hành vi để xây dựng mô hình nghiên cứu. Cụ thể, chúng em áp dụng Mô hình Chấp nhận Công nghệ (TAM) để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng ChatGPT của sinh viên. Kiến thức về thống kê kinh tế lượng đã giúp chúng em thiết kế một bảng hỏi khoa học, lựa chọn phương pháp lấy mẫu phù hợp, và sau đó sử dụng các phần mềm thống kê để phân tích định lượng dữ liệu thu thập được.
Về mặt thực tiễn, chúng em đã triển khai bảng hỏi trực tuyến đến sinh viên Khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế. Đây là bước chúng em tiếp xúc trực tiếp với thực trạng học tập, thu thập dữ liệu sơ cấp về hành vi và thái độ sử dụng ChatGPT của họ. Kết quả định lượng đã giúp chúng em có một cái nhìn đa chiều và chính xác nhất về ảnh hưởng của công cụ này.
Nói tóm lại, chúng em dùng lý thuyết để dẫn đường và thiết kế nghiên cứu, và dùng thực tiễn khảo sát để kiểm chứng và củng cố những lý thuyết đó, từ đó đưa ra kết quả và kiến nghị có giá trị ứng dụng cao nhất cho sinh viên DLA.
Câu 3: Theo nhóm, yếu tố nào quyết định tính ứng dụng cao của kết quả nghiên cứu ?
Theo nhóm, yếu tố cốt lõi quyết định tính ứng dụng cao của đề tài chính là khả năng chuyển hóa kết quả nghiên cứu thành hành động thực tế trong môi trường học tập.
Đề tài của nhóm không chỉ dừng lại ở việc đánh giá mức độ ảnh hưởng của ChatGPT, mà hướng đến việc định hướng sinh viên sử dụng AI một cách thông minh, có trách nhiệm và mang lại giá trị thật.
Tính ứng dụng thể hiện ở 3 khía cạnh chính sau:
Đối với sinh viên: Kết quả khảo sát giúp các bạn hiểu rõ hơn về lợi ích và rủi ro khi sử dụng ChatGPT, từ đó biết cách tận dụng công cụ để nâng cao kỹ năng tự học, tư duy phản biện và quản lý thời gian hiệu quả hơn.
Đối với giảng viên và nhà trường: Nhóm đề xuất các giải pháp có thể triển khai ngay, như hướng dẫn sinh viên kỹ năng tra cứu AI, tích hợp ChatGPT vào bài giảng, hay đổi mới phương pháp kiểm tra – đánh giá để hạn chế đạo văn và sự lệ thuộc vào công nghệ.
Đối với bối cảnh giáo dục 4.0: Đề tài góp phần xây dựng văn hóa học tập chủ động trong kỷ nguyên số, giúp nhà trường nắm bắt xu hướng và có cơ sở khoa học để ứng dụng AI vào giảng dạy một cách an toàn, hiệu quả.
Nói cách khác, tính ứng dụng cao của đề tài nằm ở chỗ “nghiên cứu để thay đổi hành vi học tập thực tế của sinh viên”, chứ không chỉ dừng ở việc phân tích lý thuyết.
Câu 4: Vai trò của giảng viên hướng dẫn đã giúp nhóm cụ thể hóa ý tưởng và hoàn thiện đề tài như thế nào ?
Trong suốt quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu, cô Trần Thị Mỹ Tiên đóng vai trò như “người định hướng và truyền lửa” cho nhóm. Ban đầu, ý tưởng về việc nghiên cứu ChatGPT của nhóm còn khá rộng và thiên về xu hướng công nghệ. Cô Tiên đã giúp nhóm thu hẹp phạm vi, xác định rõ đối tượng nghiên cứu là sinh viên khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế, đồng thời chuyển hướng đề tài từ lý thuyết sang ứng dụng thực tiễn trong học tập.
Cô cũng hướng dẫn nhóm xây dựng bảng khảo sát khoa học, cách phân tích dữ liệu và trình bày kết quả sao cho có giá trị học thuật, không chỉ nêu hiện tượng mà còn chỉ ra nguyên nhân và giải pháp cụ thể. Đặc biệt, cô luôn nhấn mạnh tinh thần “nghiên cứu phải mang lại ích lợi thật cho người học”, giúp nhóm giữ được định hướng xuyên suốt từ lúc hình thành ý tưởng đến khi hoàn thiện đề tài nghiên cứu.
Nhờ sự hướng dẫn tận tâm của cô, nhóm không chỉ hoàn thiện được đề tài về mặt nội dung mà còn rèn luyện phương pháp làm việc khoa học, tư duy phản biện cùng kỹ năng viết học thuật. Sự chỉ dẫn và động viên của cô là nguồn cảm hứng giúp nhóm thêm tự tin, nỗ lực tiến bước trên con đường học tập, làm việc và trưởng thành sau này.
Câu 5: Nhìn lại hành trình vừa qua, điều gì khiến nhóm cảm thấy tự hào nhất về công trình của mình ?
Nhìn lại hành trình vừa qua, điều khiến nhóm chúng em cảm thấy tự hào nhất chính là ba yếu tố quan trọng đã làm nên thành công của đề tài. Trước hết là sự hướng dẫn tận tình và tâm huyết của cô Trần Thị Mỹ Tiên, người đã đồng hành cùng chúng em từ những bước đầu còn nhiều bỡ ngỡ đến khi hoàn thiện công trình. Tiếp theo là tinh thần đoàn kết và trách nhiệm của cả nhóm khi mỗi thành viên đều nỗ lực hết mình, hỗ trợ nhau trong suốt quá trình nghiên cứu. Cuối cùng, chúng em rất trân trọng sự hợp tác của các bạn sinh viên khoa Kinh tế và Kinh doanh Quốc tế, những người đã nhiệt tình tham gia khảo sát, giúp nhóm có được nguồn dữ liệu quý giá và thực tế. Chính ba yếu tố đó đã giúp chúng em không chỉ hoàn thành đề tài mà còn trưởng thành hơn rất nhiều qua trải nghiệm này. Bên cạnh đó, nhóm cũng tự hào vì đã lựa chọn và nghiên cứu một vấn đề mới, mang tính thời sự gắn liền với đời sống học tập của sinh viên, đó là ảnh hưởng của ChatGPT đến việc học. Đề tài không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn phản ánh thực tế việc sinh viên sử dụng công cụ AI trong học tập hàng ngày, từ đó góp phần định hướng cách học thông minh, có trách nhiệm hơn với AI. Việc hoàn thành đề tài với số liệu khảo sát thực tế và kết quả phân tích rõ ràng, cũng chính là một phần niềm tự hào của nhóm.
Câu 6: Nhóm có dự định phát triển đề tài thành dự án thực tế hoặc tham gia cuộc thi cấp trường, cấp bộ trong thời gian tới không ?
Nhóm chúng em có kế hoạch phát triển đề tài này thành dự án ứng dụng thực tế trong thời gian tới. Cụ thể, nhóm dự định mở rộng phạm vi khảo sát sang các khoa khác trong trường để có cái nhìn toàn diện hơn về việc sinh viên sử dụng ChatGPT và các nền tảng AI khác trong học tập, đồng thời nghiên cứu sâu hơn về ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo trong giáo dục đại học tại Việt Nam. Từ kết quả đó, chúng em mong muốn phát triển thành dự án truyền thông mang tên “AI học đúng cách”, phối hợp cùng Đoàn – Hội Sinh viên hoặc Phòng Đào tạo để tổ chức các buổi chia sẻ, hướng dẫn sinh viên sử dụng ChatGPT cùng các công cụ AI một cách hiệu quả trong học tập và nghiên cứu khoa học. Nếu có cơ hội, chúng em rất mong muốn tham gia các cuộc thi nghiên cứu khoa học cấp Bộ, nhằm tiếp tục hoàn thiện đề tài, học hỏi thêm kinh nghiệm và lan tỏa giá trị thực tiễn của nghiên cứu này đến nhiều sinh viên khác.
Nhóm sinh viên – Ban truyền thông